Beginpagina van Plantaardigheden.nl

 

 

Actuele toepassingen van planten

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten
Sitemap

Leesmaar.nl
Dodoens en meer bijzondere boeken

Leeswerk.nl
Artsenijgewassen
Flora Batava

Krachtigeplanten.nl
A modern herbal: 100 medicinale planten
Massachusetts Institute of Technology

Boekenrubriek met recensies van boeken over toepassingen van planten

Natuur in Nederland

  • Auteur: Frank Berendse
  • Fotograaf: Ruben Smit e.a.
  • Illustrator: Ed Hazebroek
  • Uitgever: KNNV Uitgeverij
  • Uitvoering: 304 pag., 22 x 28 cm, genaaid gebonden, full colour
  • ISBN: 978 90 5011 376 2
  • Prijs: € 29,95
  • Actieprijs: € 24,95 (actie geldig  t/m 31 december 2011)
  • Meer informatie bij de uitgever

   Professor Frank Berendse bezet een leerstoel aan de Wageningse Universiteit en geeft daar les in plantenecologie en natuurbeheer. Zijn bibliografie is vrij omvangrijk en heeft bijdragen geleverd aan nog veel meer publicaties op zijn vakgebied. Als nu een man van zijn statuur en achtergrond een verhandeling gaat geven voor een breed publiek over het Nederlandse landschap – de Nederlandse landschappen is juister geformuleerd- dan mag je hoge verwachtingen koesteren. Dus werd ik benieuwd hoe zijn kruising van Bijhouwer en zijn benadering en dat van de heren die de serie Wilde Planten eind jaren zestig schreven over de “staat van Het Landschap” zoals in de persaankondiging geschreven, eruit zou zien.

   Beide uitgaven Het Nederlandse Landschap en Wilde Planten staan in mijn bescheiden bibliotheek en waren toen voor mij ogenopeners en leerkost. De uitgever schrijft dat het in de traditie van Wilde Planten is geschreven. Daardoor loopt de spanning op voorhand al op.

   In het Voorafje schrijft Frank dat het een somber boek zou worden in zijn voornemen, want dat, zo schrijft hij, was dat het idee dat hij vermoedelijk zou krijgen op een soort van afscheidstournee langs de landschappen van Nederland. Bedorven, verpest en uitgemergeld.

   Maar dat beeld sloeg al gauw om. Zijn pessimisme liep een deuk op, zo vat ik zijn woorden maar even samen.

   Ik zou het hem verteld kunnen hebben, maar ik heb ook het donkerbruine vermoeden dat zijn opmerkingen over zijn vermoedelijke pessimisme een stijlfiguur is en bedoeld om de pessimisten onder ons te prikkelen.

   Voorts kan je eenvoudigweg ook geen afscheidstournee door de landschappen van Nederland maken, tenzij je van plan bent om de pil van Drion uit te proberen, om een of andere moverende reden daartoe. In aanmerking genomen dat hij van hetzelfde bouwjaar is als ik (1951) en nog te jong voor een afscheid, tenzij hij vooraf echt dacht dat de landschappen zodanig hebben geleden dat je kan spreken van een terminale fase.

   Het landschap is om je heen zolang je leeft en je zal er steeds weer deel van uit maken al zullen de mobiliteitsbeperkingen van de ouderdom je actieradius wat kunnen inperken op termijn.

   Hij schrijft ook dat het niet het geheel omvattend werk is geworden. Dat kan ook niet, want op pad gaan in de natuur en er dan over willen schrijven is vergelijkbaar met het voornemen je bij dat ene eendekroosje te houden maar is daar telkens weer een volgend eendekroosje (Lemna gibba) dat om aandacht en beschrijving vraagt, en voor je het weet de hele plas vol ligt met eendekroosjes die je wil beschrijven, kan je de bodem daardoor niet meer zien en die had je ook al willen beschrijven, dus moet je jezelf gewoon inhouden.

   Voor iemand die gewend is wetenschappelijk werk te publiceren is Frank een begenadigd boeiende verteller, die niet altijd mild is in zijn kritiek waar hij dat nodig vind en gewoon enthousiast over de dingen die hij waarneemt.

   Het stramien waarlangs hij de diverse landschappen beschrijft verloopt van de ontstaansgeschiedenis van een landschap en het waarom van het voorkomen van planten en dieren daarin en beschrijft hij die elementen aan de hand van de wandeling die hij heeft gemaakt en geeft aan waar je naar kunt kijken om zijn betoog te volgen. In de tekst geeft hij niet exact aan waar hij heeft gewandeld. “Geen erg”, zoals onze Vlamingen zouden zeggen, van elk behandeld landschap kun je de route van het wereldwijde web halen op het volgende “adres”: http://www.natuurinnederland.nl/NiN_wandelingen.html , maak uw keuze uit de volgende landschappen:

  • Het hoge zand
  • De beekdalen op het lage zand
  • De hoogvenen in het oosten
  • Het Zuid-Limburgse heuvelland
  • De venen van laag Nederland
  • Rivierenland
  • Het zeekleilandschap
  • De nieuwe polders
  • De kust: duinen, kwelders, wadden
  • De steden

   Je komt dan na de keuze uit op een .pdf bestand dat verder uitgeprint kan worden, wat de noodzaak van het meesjouwen van dit toch ietwat lijvige boek wegneemt. Ook loop je de kans, als je ondanks dat toch het boek mee zou torsen, dat het een ongelukje overkomt. Dat zou zonde wezen want het is goed uitgevoerd met tekstondersteunende kaarten en prachtige foto’s met veel “smoel” en jawel hoor ook de aquarellen, zo als indertijd Wilde Planten die ook kende, van de hand van R. Westra toentertijd, die iets verfijnder zijn dan die van Ed Hazebroek maar die moet dan ook de dieren vastleggen wat weer bijzonder geslaagd mag worden genoemd.  Over het algemeen kun je zeggen dat ze mooi zijn en “fijn van draad”, en als je de prenten van Westra niet kent zou je hierover niet een beginnen. En er staan veel aquarellen in het boek.

   Nog even over de tekst: Het is geschreven alsof Frank voor natuurgids speelt maar dan wat meer uitgebreid in zijn behandeling van het landschap. Hetzelfde stramien en kwaliteit die ik elke natuurgids graag zou willen zien en horen gebruiken, als ik als natuurgids die kwaliteit kon brengen zouden mijn medegidsen daar stikjaloers op kunnen worden. Dus zou ik als eerste doelgroep deze gidsen willen noemen, al dan niet ervaren. Dan komt de groep van pessimisten die eens flink door elkaar geschud moeten worden, omdat het over het algemeen nog niet zo erg meer is als toen Wilde Planten werd uitgegeven.

   Dat was nog eens een tijd; van milieudraken, waar we als veredelde Jorissen al dan niet heilig of schijnheilig tegen te keer konden gaan. U herinnert zich de verhalen van de zure regen, vergrassing, verbraming, eutrofiëring, energieverkwisting en nooit eerder geziene intensieve veehouderij en dames in tweedehands jassen en waar ik hier verder geen ruimte over heb om dat nog eens op te halen.

   We hebben nog steeds wel een paar draken op dat gebied die tot het ondernemen van acties rechtvaardigen.

   Maar het is verheugend te lezen dat het geluid van motorzagen en bulldozers vrolijk genoemd kan worden, omdat er natuurbeheerders aan het werk zijn. Werk dat ik zelf met ontzettend veel plezier heb gedaan.

   Maar dat landschap veranderd wel steeds en is net een dynamisch kunstwerk, nooit saai, altijd intrigerend, uitdagend ook.  

   De uitgever geeft ook aan dat het een boek is voor studenten, beleidsmakers en zo meer. Nu kan je vinden dat het voor studenten misschien net iets minder wetenschappelijk dan voor deze doelgroep geëigend is, maar voor beleidsmakers kan het eigenlijk niet simpel genoeg zijn is mijn onbescheiden mening. Stel je voor dat Bleeker als verantwoordelijk minister hier een rechtvaardiging kan zien voor zijn onzalige plannen met natuur en landschap omdat hij alleen kan begrijpen dat het op basis van dit werk wel snor zit met het landschap. Ik kom nog even terug op het vrolijke geluid van motorzagen en bulldozers. Een concert van actie, en een aansporing om nog even door te blijven gaan met natuurontwikkeling met alles wat daarbij nodig is. Het kost een paar centen maar dan heb je ook wat.

   Voor hen die een ander graag willen laten meegenieten van het landschap op een wat grotere schaal, kan volgens de uitgever rekenen op een leuke kwantumkorting. Leuk voor bij de aanvang van natuurgidsencursussen ter motivatie, lering en vermaak.

   Het lijkt me ideaal voor onder de kerstboom over een paar maanden, of voor de Sinterklaas, kijk voor meer ideeën op de site van de uitgever. Vergeet dan zeker niet te kijken naar de natuuragenda die ze ook in de aanbieding hebben. Prachtig vormgegeven en voor een schappelijke prijs.

   Meer dan in orde bevonden.

Breda, september 2011

Paul R. Munnik.

Plantaardigheden.nu - Vragen en antwoorden en discussie

Verkrijgbaar in de boekhandel en via www.knnvuitgeverij.nl

Vanaf Juni 2012 kun je Natuur in Nederland ook als “app” downloaden op je mobiele gevallen:

De app is gratis te downloaden in de iTunes App Store onder "Natuur in Nederland", of directe link: https://itunes.apple.com/nl/app/natuur-in-nederland/id534043433

Of voor android smart phones in de Google Play Store onder "Natuur in Nederland", of directe link: https://play.google.com/store/apps/details?id=com.shoudio.apps.natuurinnederland.android

De app is ontwikkeld in samenwerking tussen Shoudio, (techniek en software), MyTotem, (producer), Meeuwsen Natuur-geluiden, ontwerpbureau x-hoogte, Centrum voor Geo-informatie (WUR) en leerstoelgroep Natuurbeheer en plantenecologie, Wageningen University.

^Naar het begin van deze pagina

Recensies van boeken over toepassingen van planten
 
Hobby
Omgeving

Plant

* is nieuw

Toepassing
 
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel