Beginpagina van Plantaardigheden.nl

 

 

Actuele toepassingen van planten

Plantaardigheden.nl
Artikelen over planten
Sitemap

Leesmaar.nl
Dodoens en meer bijzondere boeken

Leeswerk.nl
Artsenijgewassen
Flora Batava

Krachtigeplanten.nl
A modern herbal: 100 medicinale planten
Massachusetts Institute of Technology

Boekenrubriek met recensies van boeken over toepassingen van planten

Gids voor de geneeskrachtige kruidentuin (van de Tuinvereniging Zestienhoven)

  • Uitgave: Muurlink Design & Print, Vlaardingen
  • Auteur: Ad Deliën
  • Paperback, 128 pagina's (inclusief voorwerk en lege pagina's voor aantekeningen), met kleurenillustraties
  • Eerste druk 2006
  • ISBN: 90-806270-4-6

   Steeds meer mensen weten het: de natuur heeft veel te bieden. Niet in de laatste plaats: geneeskracht. Ad Deliën, klassiek homeopaat en natuurgeneeskundig therapeut, kwam erachter toen hij drogist was. In zijn zaak zag hij regelmatig mensen die verslaafd waren aan geneesmiddelen. Ook werd hij geconfronteerd met geneesmiddelen die uit de handel werden genomen. Deliën had daar geen vrede mee en ging zich toeleggen op de kracht van medicinale kruiden en homeopathie. Hij legde een kruidentuin met een aantal thematuinen aan bij Tuinvereniging Zestienhoven (TVZ). Deze tuin is gelegen aan de Terletweg nabij het vliegveld Zestienhoven bij Rotterdam. Deze tuin kan door een ieder bezocht worden en de tuinmedewerkers zijn er terecht trots op en dat mogen ze weten ook.

   De Tuinvereniging Zestienhoven is ook verantwoordelijk voor de uitgave van de Gids voor de geneeskrachtige kruidentuin, die door Ad Deliën is samengesteld en begin november 2006 is verschenen.

   De Gids voor de geneeskrachtige kruidentuin bestaat uit vier hoofdstukken. De eerste drie bestaan uit beknopte teksten, waarin een inkijkje wordt gegeven in de eigenschappen van de planten die in de kruidentuin verzameld zijn: in kort bestek (één pagina per plant, bij elke plant twee kleurenafbeeldingen) komt men iets te weten over de botanie, de werking en een of meer wetenswaardigheid van elke plant. Er worden in totaal 96 planten besproken, verdeeld over de hoofdstukken: Homeopathie tuin (40 planten die vooral als homeopathische geneesmiddelen worden gebruikt), Heksentuin (6 planten bekend van heksenzalf en dergelijke), Geneeskrachtige tuin (50 planten bekend uit de fytotherapie).

   De volgende planten worden beschreven:

Homeopathie tuin:

  • Aardpeer - Absintalsem - Aloë - Aronskelk (gevlekte) - Berendruif - Echinacea (Rode zonnehoed) - Ginkgo (Japanse notenboom) - Ginseng - Goudsbloem - Guldenroede - Hartgespan - Haver - Heggenrank - Hop - Jeneverbes - Kamille (echte) - Karmozijnbes - Lelietje-van-dalen - Levensboom (westerse) - Lievevrouwebedstro - Mariadistel - Meidoorn - Moederkruid - Monnikskap (blauwe) - Nieskruid - Nieswortel (witte) - Oost-Indische kers - Passiebloem - Smeerwortel - Sint-janskruid - Stinkende gouwe - Taxus - Valeriaan - Valkruid - Vingerhoedskruid - Vrouwenmantel - Wijnruit - Wildemanskruid - Zilverkaars - Zwarte bes.

Heksentuin:

  • Alruin - Bilzekruid - Doornappel - Gevlekte scheerling - Slaapbol - Woflskers.

Geneeskrachtige tuin:

  • Artisjok - Basilicum - Bernagie - Bosbes (blauwe en rode) - Bonenkruid - Cichorei - Citroenkruid - Citroenmelisse - Cocastruik - Cranberry - Dragon - Dropplant - Duindoorn - Engelwortel - Eucalyptus (Gomboom) - Fenegriek - Framboos - Grove den - Heemst - Hoefblad (groot) - Honingkruid (Stevia) - Hysop - Kalmoes - Knoflook - Laurier - Lavas - Lavendel - Leverkruid (purper) - Malrove - Mierikswortel - Monnikspeper - Marjolein (wilde, = Oregano) - Pastinaak - Pepermunt - Salie - Scharlei - Slaapmutsje - Sleedoorn - Teunisbloem - Tijm - Ui - Venkel - Vlas (lijnzaad) - Vlier - Vlozaad - Wondeboom - Zilverschoon - Zoethout.

   In het (vierde) hoofdstuk Recepten worden een aantal kruidenrecepten beschreven:

  • arnicazalf - basilicumazijn - calendulaolie - cranberrysap - dragonazijn - dropdrankje - echinaceatinctuur - hopkussen - johannesolie - kalmerende thee - mierikswortelsiroop - zonnebrandolie.

   Deze kruidengids is een leuk vormgegeven boekje. Ad Deliën is een bevlogen verteller. De lezer krijgt een hoop nuttige informatie. Toch is het niet een uitvoerig kruidenboek, maar eerder een handzaam gidsje voor een bezoek aan de kruidentuin en om daarna nog eens iets in na te slaan. Het boek stimuleert de lezer om weer meer vertrouwen te stellen in de heilzame kracht van veel planten. Maar de auteur schrijft ook (terecht), op blz. 54: "De dikwijlls gemaakte opmerking over kruiden: 'Baat het niet, dan schaadt het niet' is een pertinent misverstand."

   Ondanks de veelal waardevolle informatie (er wordt bijvoorbeeld ook regelmatig geattendeerd op contraindicaties!) verdient het boekje van Ad Deliën toch niet een schoonheidsprijs voor stijl en precisie van inhoud. De spelfouten en stilistische tekortkomingen wil ik de auteur graag vergeven, omdat deze meer dan goed worden gemaakt door de inhoud.

   Jammer zijn de foutjes in de naamgeving en enkele inhoudelijke missers. Ik geef een lijstje van de voornaamste:

  • blz. 4: homeo- in homeopathie komt niet van Grieks 'homeo', maar van 'homoios' = gelijk(soortig) (het woord werd dan ook oorspronkelijk gespeld: homoeopathie);
  • blz. 10: "fysisch en psychisch tonicum" - dit is misschien een vertaling uit het Engels?; fysisch voor lichamelijk is ongebruikelijk;
  • blz. 15: heggenrank heet tegenwoordig Bryonia dioica (niet meer Bryonia cretica subsp. dioica);
  • blz. 19: echte kamille heet thans weer Matricaria chamomilla (voorheen Matricaria recutita);
  • blz. 33: johannusolie moet zijn: johannesolie, met een e, zoals ook op blz. 115 is gedrukt;
  • blz. 42: colchine (of colchicine) is een stof die wordt aangetroffen in de herfsttijloos (Colchicum autumnale), maar niet in de witte nieswortel (Veratrum album), de enige plek op internet die beweert dat deze plant colchicine zou bevatten, is de site van VSM - komt de informatie daarvandaan?;
  • blz. 48: Hyoscyiamus moet zijn: Hyoscyamus;
  • blz. 49: tot stand komen moet zijn: tot stilstand komen;
  • blz. 54: de ontdekkers van kinine waren Pelletier (ipv Pelletrer) en Caventou, en kininebast moet zijn: kinabast (bast van de kinaboom);
  • blz. 54: in wilgenbast zit geen salicylzuur, maar salicine; pas in het lichaam wordt de salicine omgezet in salicylzuur, via de synthetische stof acetylsalicylzuur (de stof die in aspirine zit); zie voor een uitvoerig verhaal hierover: http://nl.wikipedia.org/wiki/Aspirine;
  • blz. 55: zonnebloemfamilie is geen courante naam voor de composietenfamilie (Asteraceae);
  • blz. 58: blauwe bosbes is: Vaccinium myrtillus (ipv Vaccinum);
  • blz. 60: is witlof de wilde vorm van andijvie? witlof is de gecultiveerde vorm van Cichorium intybus (wilde cichorei), andijvie is Cichorium endivia;
  • blz. 66: duindoorn is Hippophae rhamnoides (ipv ramnoïdes);
  • blz. 67: de gewone engelwortel is Angelica sylvestris (ipv (silvestris);
  • blz. 72: "etherische olie [van grove den] wordt via een waterdampinstallatie gewonnen", een installatie of apparaat is het natuurlijk, maar in dit verband wordt eerder gesproken over waterdampdestillatie (het proces);
  • blz. 76: gastritus moet zijn: gastritis, vergelijk ook (op blz. 99) artritus, colitus, wat moet zijn: artritis, colitis; termen die een ontsteking van een lichaamsdeel aanduiden, eindigen op -is;
  • blz. 81: leverkruid - Eupatorium purpureum is juister: purper leverkruid;
  • blz. 86: oregano is inderdaad een naam voor Origanum vulgare, maar de plantennaam is wilde marjolein; het keukenkruid wordt meestal oregano genoemd;
  • blz. 88: pepermunt is Mentha x piperita (dus met het x-teken), want het gaat om een hybride (kruising van Mentha aquatica en Mentha spicata);
  • blz. 91: saliefamilie is ongebruikelijk voor lipbloemenfamilie (Lamiaceae);
  • blz. 92: hoort het slaapmutsje bij de familie van de maanzaadachtigen?; bedoeld is: papaverfamilie;
  • blz. 97: bij veenbes (cranberry) is de botanische naam (Vaccinium macrocarpum) niet genoemd, en de afkorting van escherichia coli-bacterie is e. coli-bacterie (ipv e-colie);
  • blz. 99: vlas, is een doublure van lijnzaad op blz. 82 (vrijwel gelijkluidende tekst).

R. van der Hoeden

Plantaardigheden.nu - Vragen en antwoorden en discussie

^Naar het begin van deze pagina

Recensies van boeken over toepassingen van planten
 
Hobby
Omgeving
Plant

Toepassing

 
Woordenboek Nederlandsche Taal
Plantago PlantIndex
Letter: druk op CTRL, draai ook aan muiswiel