|
 |
|
Plantaardigheden.nl |
Leesmaar.nl |
|
Krachtigeplanten.nl |
Zoetstofplanten
Veel planten bevatten zoet smakende stoffen en veel vruchten smaken zoet. Ze worden hier nier allemaal vermeld.
Slechts enkele soorten die heel suikerrijk zijn of die van belang zijn voor de suikerproductie, worden hier genoemd.
Planten maken door middel van fotosynthese uit kooldioxide en water de enkelvoudige suiker of monosacharide glucose.
Glucose en fructose, beide een monosacharide, verbinden zich tot de disacharide sucrose. Glucose (druivensuiker of dextrose, als bestanddeel van het menselijke bloed ook vak bloedsuiker genoemd) en fructose (vruchtensuiker) zijn de meest voorkomende monosuikers.
De meest algemene disachariden zijn sacharose (of: sucrose, tafelsuiker, rietsuiker, bietsuiker), maltose (moutsuiker) en lactose (melksuiker).
Meervoudige suikers (polysachariden) komen ook in het plantenrijk voor.
Zetmeel (zie de lijstjes met zetmeelplanten) is een polysacharide, evenals inuline (bijvoorbeeld in de wortel van cihorei, zonnebloem, in de knol van dahlia en andere soorten), cellulose (vezelstof) en pectine.
Sacharose is economisch gezien nog steeds het belangrijkste suikerproduct (naast honing). Het wordt echter in bepaalde sectoren, bijvoorbeeld de frisdrankenindustrie, stilaan verdrongen door een suikermengsel dat uit mais wordt gewonnen.
Dit mengsel bevat een hoog gehalte aan fructose, beter voor diabetici, en heeft als naam het acroniem HFCS, dat is: high fructose corn syrup (melasse van mais met een hoog fructosegehalte).
Behalve suikers bevatten sommige planten ook andere zoetstoffen, namelijk suikeralcoholen. De bekendste zijn sorbitol en mannitol.
Deze stoffen komen in vele vruchten voor, sorbitol bijvoorbeeld bij vele soorten van de rozenfamilie (Rosaceae).
Een paar stoffen die niet tot de sachariden behoren, zijn vele malen zoeter dan sacharose: thaumatine, stevioside en glycyrrhizine.
Er zijn dus zeker geschikte alternatieven voor de chemische zoetstoffen als sacharine, aspartaam en de cyclamaten.
Deze hebben zo hun schaduwzijden: sacharine heeft een bittere nasmaak, de cyclamaten zijn in veel landen verboden vanwege de kankerverwekkende eigenschappen en aspartaam staat om dezelfde reden ook steeds meer in een kwade reuk.
Zie ook:
- zoetstoffen
- stevia
A
| Acer saccharum | suikeresdoorn: ahornsiroop, maple syrup (sacharose) | |
| Allium cepa | ui: sacharose | |
| Arenga pinnata | (Arenga saccharifera) | suikerpalm: palmsap, palmsuiker (sacharose) |
B
| Beta vulgaris subsp. vulgaris |
(Beta vulgaris var. altissima, Beta vulgaris var. saccharifera) | suikerbiet (cultivargroep 'Suikerbiet'): melasse, wordt door raffinage verwerkt tot witte suiker, kristalsuiker (sacharose) |
| Borassus sp. | (palmsoort): palmsap (sacharose) |
C
| Cocos nucifera | kokospalm: palmsap (sacharose) | |
| Corypha | (palmsoort): palmsap (sacharose) |
F
| Ficus carica | vijg: bevat veel suiker (sacharose) |
G
| Glycyrrhiza glabra | zoethout: glycyrrhizine (50 x zo zoet als sacharose) |
I
| Ipomoea batatas | zoete aardappel: sacharose |
P
| Phoenix dactylifera | dadel: bevat veel suiker (sacharose) |
S
| Saccharum officinarum (meest gekweekte hybride) | suikerriet ('apotheeksuiker'): melasse, wordt door raffinage verwerkt tot bruine of gele rietsuiker (sacharose) | |
| Saccharum robustum, Saccharum spontaneum (wilde soorten) | suikerriet: bevat weinig suiker | |
| Saccharum sinense (hybride) | suikerriet | |
| Stevia rebaudiana | steviaplant (suikerplantje): stevioside (330 x zo zoet als saccharose) |
T
| Thaumatococcus daniellii | vrucht van deze soort: thaumatine (2000 x zo zoet als sacharose) |